Sunday, November 14, 2010

ვირტუალური რეალობიდან რეალობამდე

Opel Ampera

14 ნოემბერი

ამ კოდური სახელწოდებით, ”ოპელმა” კავკასიის, ბალტიისპირეთის ქვეყნებისა და დსთ-ს ევროპული ქვეყნების ჟურნალისტებისთვის, სპეციალური სემინარი ჩაატარა, რომელზეც ”ოპელ ამპერას” შექმნის და მისი აგებულების შესახებ მოგვითხრო. ელექტრომობილი სვლის გაზრდილი სიშორით - ასეთი კლასიფიკაციის ქვეშაა მოქცეული ”ამპერა”, რომელსაც ელექტროძრავი ამოძრავებს, თუმცა მეტი სვლის სიშორისთვის, მასზე შიდაწვისძრავიც დგას.

ზოგი მწარმოებელი შიდაწვის ძრავზე უარს ამბობს და მხოლოდ აკუმულატორებში დაგროვილ ენერგიას იყენებს. ამ შემთხვევაში, მწარმოებლებს მანქანაზე აკუმულატორების დამატებითი ბლოკების დაყენება უწევთ. ეს კი ავტომობილს აძვირებს და მის სალონში სასარგებლო სივრცეს ამცირებს. ამასთან, სვლის სიშორე მაინც ”ჯენერალ მოტორსის” მიერ შემუშავებული სისტემა ”ვოლტეკით” აღჭურვილ ავტომობილებს მეტი აქვს. და ასე მანამ იქნება, სანამ ლითიუმ-იონური აკუმულატორების ფასი შემცირდება, მათი ტევადობა კი გაიზრდება.

* * *

როგორც წესი, ავტომწარმოებლები თავიანთ ახალ მოდელს საზოგადოებას პირველად დიდ საავტომობილო გამოფენებზე უჩვენებენ, მის ღირებულებას კი გაყიდვების დაწყებამდე იშვიათად ამხელენ. ”ოპელი” კი სხვაგვარად მოიქცა - ელექტრომობილ ”ამპერას” გაყიდვებს გერმანული კომპანია ერთი წლის შემდეგ დაიწყებს, თუმცა მისი ფასი უკვე გამოაცხადა - ”შევროლე ვოლტის” ევროპელი ნათესავი, პრემიუმ სეგმენტისთვის შესაფერის ფასად - 42 900 ევროდ იქნება ხელმისაწვდომი.

ფასის გამოცხადბასთან ერთად, ”ოპელმა” ელექტრომობილზე შეკვეთების მიღების დაწყებაც გამოაცხადა, რისთვისაც სპეციალური საიტიც (www.opel-ampera.com) გახსნა. საიტზე რეგისტრირებული მყიდველი ”eპიონერის” სტატუსს მიიღებს და რიგი შეღავათებით ისარგებლებს, რომელთა შორისაც, ყველაზე მიმზიდველი ისაა, რომ მას ”ამპერას” ტესტირების საშუალება მიეცემა. გერმანული კომპანია შეკვეთების შესრულებას მერმისს, მეოთხე კვარტალში შეუდგება.

”ელექტრონული გადაადგილების ახალ კლასს ”ამპერა” აყალიბებს. არ მეგულება სხვა ელექტრომობილი, რომელიც ინდივიდუალური ტრანსპორტირებისას, ადამიანს ამდენ თავისუფლებას ანიჭებდეს. მისი შექმნისას, ჩვენ კომპრომისებზე არ წავსულვართ. ”ამპერა” მშვენიერი ავტომობილია და სასიამოვნოდ სამართავი. და პრემიუმ კლასისთვის შესაფერისადაა აღჭურვილი”, - ამბობს ”ოპელის” ვიცე პრეზიდენტი, გაყიდვების, მარკეტინგისა და გაყიდვების შემდგომი მომსახურების განყოფილების შეფი ალენ ვიზერი.

”ამპერა” ყოველდღიური ექსპლუატაციისთვის შესანიშნავი საშუალებაა. მას მბიძგველ ძალას ელექტროძრავი ანიჭებს, შიდაწვის (ბენზინის) აგრეგატს კი დამხმარე დანიშნულება აქვს - გენერატორს ატრიალებს და ელექტროენერგიას იძლევა, რომელსაც ავტომობილი მაშინ იყენებს, როდესაც აკუმულატორებში დაგროვილი ენერგია, დიდი მანძილის გასავლელად საკმარისი არაა.

ელექტროძრავს ენერგიით ლითიუმ-იონური აკუმულატორების ბლოკი (რომელიც 220 ცალი ელემენტისგან შედგება) ამარაგებს, რომლის ტევადობაც საათში 16 კილოვატია. ეს ენერგია საკმარისია იმისათვის, რომ ”ამპერამ” შეუჩერებლივ დაახლოებით 60 კილომეტრი გაიაროს. რა თქმა უნდა, ამ დროს, ავტომობილი გარემოს არანაირი გამონაბოლქვით არ აბინძურებს. გარდა ამისა, სვლის დასახელებული სიშორე სრულიად აკმაყოფილებს საშუალო გერმანელის ყოველდღიურ მოთხოვნებს. სპეციალურად ჩატარებულმა გამოკვლევამ აჩვენა, რომ საშუალო ევროპელი მძღოლების 80 პროცენტი, დღეში 60 კილომეტრზე მეტს არ გადის.

მაგრამ ”ჯენერალ მოტორსში” ჩათვალეს, რომ დანარჩენ 20 პროცენტზეც უნდა ეზრუნათ და ამიტომ, მის ძალურ დანადგარს (რომელიც თვისობრივად, ჰიბრიდული არაა) შიდაწვის ძრავისა და გენერატორის ტანდემი დაამატეს, რომელიც ავტომობილის გაუჩერებლად, აკუმულატორების დამუხტვის საშუალებას იძლევა. შიდაწვის ძრავს ბიოსაწვავ E85-ზე (რომელშიც მხოლოდ 15 პროცენტია ბენზინი, დანარჩენი კი ეთანოლია) მუშაობა შეუძლია. აკუმულატორების დამუხტვის პარალელურად, ის ენერგიით ელექტროძრავებსაც უზრუნველყოფს. ამგვარად, ავტომობილის სვლის სიშორე 500 კილომეტრამდე იზრდება. დაკიდევ, გაჩერებული ავტომობილის დამუხტვა საყოფაცხოვრებო ელექტროქსელიდანაცაა შესაძლებელი.

”ამპერას” ელექტრონული ძალური დანდგარის პიკური მაბრუნი მომენტი 370 ნიუტონმეტრს აღწევს, რაც 150-ცხენისძალიანი ძრავის ანალოგიური მაჩვენებლის ტოლფასია. ამ აგრეგატის დახმარებით, ავტომობილს ადგილიდან 100 კმ/სთ სიჩქარის ასაკრეფად დაახლოებით 9 წამი ჰყოფნის, მისი მაქსიმალური სიჩქარე კი 161 კმ/სთ-ია.

შესაძლოა, ეს მოკრძალებული, თუმცაღა სრულიად საკმარისი მაჩვენებელია. სამაგიეროდ, მისი გადაადგილების ღირებულება, ჩვეულებრივი შიდაწვისძრავიანი (ბენზინის) ავტომობილის შესაბამისი მაჩვენებლის მხოლოდ 20 პროცენტია. საყოფაცხოვრებო, 230-ვოლტიანი ქსელიდან აკუმულატორების დამუხტვას დაახლოებით 3 საათი სჭირდება.

”გარემოზე ზრუნვა ერთადერთი მიზეზი არაა იმისათვის, რომ ელექტრომობილის ყიდვა ვარჩიოთ. ასეთი ავტომობილის მართვა ძალიან საინტერესოა. ის უხმაუროა და შესანიშნავი აჩქარებით გამოირჩევა. მარჯვენა ფეხს დამორჩილებული 370-ნიუტონმეტრიანი მაბრუნი მომენტი კი ფრენის შეგრძნებას იწვევს”, - ამბობს სამოდელო რიგის განყოფილების აღმასრულებელი დირექტორი და მთავარი ინჟინერი ფრანკ ვებერი.

რაც შეეხება ”ამპერას” (და მასთან ერთად, შევროლე ვოლტის) ფასს. ავტომობილზე ვერავინ იტყვის, რომ იაფია, მაგრამ სამაგიეროდ, ის შიდაწვისძრავიან ავტომობილებთან შედარებით, გაცილებით მცირე საექსპლუატაციო ხარჯითაც გამოირჩევა. ”ჯენერალ მოტორსის” გათვლებით, თუ ავტომობილით დღეში საშუალოდ 60 კიომეტრს გადიხართ, ეს ნიშნავს, რომ ”ამპერას” მეშვეობით, წლიურად დაახლოებით 1 700 ლიტრი ბენზინის დაზოგვა შეიძლება. თუ დღიური გარბენი 100 კილომეტრია, მაშინ წლიური დანაზოგი 2 200 ლიტრს აღწევს.

გარდა ამისა, ”ჯენერალ მოტორსმა” სხვა გათვლებიც ჩაატარა, რომლის მიხედვითაც, ელექტრომობილით ყოველი კილომეტრის გავლა დაახლოებით 0.02 ევროცენტი ჯდება. შედარებისთვის, ბენზინზე მომუშავე ავტომობილის შემთხვევაში, საექსპლუატაციო ხარჯი 0.09 ევროცენტს (როცა ლიტრი ბენზინის ფასი 1.16 ევროა) აღწევს.